Inhoud
- Eerste koraalcantate
- Dubbel-jubileum
- Inleider deelt haar ontdekplezier
- Solisten
- Voor koor- en orkestdeelnemers
– Zangmiddag op 19 januari 2025
Zondag 2 juni
Geertekerk Utrecht – 19:30-20:30 uur
Bachcantate: O Ewigkeit, du Donnerwort (BWV 20)
Inleider: Lydia Vroegindeweij
Dirigent: Gerrit Maas
Eerste koraalcantate
We sluiten het seizoen 2023/2024 af met de cantate ‘O Ewigkeit, du Donnerwort’ (BWV 20). Met deze cantate opende Bach precies 300 jaar geleden zijn jaarcyclus van koraalcantates, een reeks van 40 wekelijkse cantates die gebaseerd zijn op de oudste protestantse kerkliederen. Acht van die liederen waren 200 jaar eerder geschreven door Maarten Luther zelf. Bach wilde de oude liederen opnieuw uitleggen, in een moderne muzikale vorm.
‘O Ewigkeit, du Donnerwort’ is gebaseerd op een lied van Johann Rist uit 1642, afkomstig uit het deel van het liedboek dat over de hel gaat. Voor wie daar terechtkomt is de eeuwigheid een verschrikking en dus doen de mensen er goed aan om tijdig hun leven te beteren. De cantate kent geen sopraansolo, net als de cantates die Bach voor de drie volgende zondagen zou schrijven. Mogelijk was hij net zijn sopraansolist kwijtgeraakt en moest er eerst een nieuwe komen.
Dubbel-jubileum
Met de uitvoering van ‘O Ewigkeit, du Donnerwort’ geven we het muzikale startsein voor een dubbel-jubileum: 500 jaar Lutherliederen, 300 jaar Bachs koraalcantates. Daarmee sluiten we aan bij het landelijke project L500B300. Dit project, een initiatief van de Stichting Kerkmuziek Netwerk, wil in het jaar 2024/25 de koraalcantates van Bach en de liederen van Luther en zijn tijdgenoten opnieuw in het zonnetje zetten.
Bachcantates Utrecht doet daar graag aan mee. Op 2 juni wordt de inleiding verzorgd door Lydia Vroegindeweij, een van de drijvende krachten achter het project L500B300. Ook op andere momenten in het jaar 2024/25 willen we aandacht besteden aan de vele verbindingen tussen Bach en Luther. Voor de maandelijkse uitvoeringen is telkens gekozen voor een cantate die deel uitmaakt van Bachs cyclus van koraalcantates. Op zondag 19 januari 2025 organiseren we samen met L500B300 een zangmiddag. En op 6 april 2025 sluiten we, in navolging van Bach, de cyclus af met de uitvoering van de 1725-editie van de Johannes-Passion
Inleider deelt haar ontdekplezier
De cantate wordt ingeleid door Lydia Vroegindeweij. Zij promoveerde in 2020 met het proefschrift ‘Troost bij Luther en Bach’ en deed daarbij een ontdekking. Lydia vertelt erover:
“Speuren naar ‘Troost bij Bach’ voor mijn promotieonderzoek betekende veel luisteren en lezen in de bladmuziek, maar vooral stapels boeken uit begin 18e eeuw doorgronden.
En toen vond ik iets nieuws! De discussies over kerkliederen liepen in Bachs tijd hoog op, want oudere liederen raakten uit de mode. Bach bleek echter mee te werken in het team van de Liederfreunde, die het lutherse lied-erfgoed wilden behouden met betere uitleg. Niet met dikke boeken, maar met koraalcantates. Ik beleef nog steeds veel ‘Entdeckersfreude’ aan mijn vervolgonderzoek. Maar het mooie van Bachs muziek is dat je hier ook eindeloos van kunt genieten als je dit allemaal niet weet.”
Solisten
Alt
Alt Héloïse Godefroi studeerde eerst cello. Na haar universitaire studies musicologie, filosofie en sociologie begon ze in 2017 met haar opleiding zang in Frankrijk. Sinds 2022 woont ze in Nederland en doet zij een master klassieke zang bij Selma Harkink aan het Utrechts Conservatorium. Héloïse zong in Frankrijk verschillende malen als solist. Onlangs trad ze op tijdens het lunchpauze-concert van Tivoli Vredenburg.
Tenor
Marco Ferreira is een Portugese tenor die zijn klassieke zangopleiding begon aan het Nationaal Conservatorium van Lissabon. Momenteel studeert Marco bij Amand Hekkers aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Hij heeft als solist opgetreden in diverse opera’s en oratoria, is lid van het Gulbenkian Choir en heeft gewerkt met verschillende ensembles, waaronder Voces Caelestes. In 2023 rondde Marco zijn studie psychologie af aan de Universiteit van Lissabon.
Bas
Bas Joris van Baar treedt regelmatig op in opera’s. Recent zong hij bijvoorbeeld bij De Nationale Opera in Animal Farm (A. Raskatov) en De Kersentuin (N. Idelenburg). Ook is hij een veelgevraagd oratoriumzanger. De pers roemde zijn vertolking van Christus (Matthäus-Passion): “Het was de vleesgeworden kwetsbaarheid” (Dagblad van het Noorden). Joris studeerde aan het Conservatorium van Amsterdam, waar hij zijn masterdiploma met onderscheiding behaalde.
Voor koor- en orkestdeelnemers
De koor- en orkestrepetities op vrijdag 31 mei zijn in Parnassos en beginnen om 19 uur. De koordeelnemers vinden downloads en andere informatie onder Bladmuziek koor. Voor de orkestdeelnemers staan de downloads bij Bladmuziek orkest. Voor deze pagina moet worden ingelogd.
Ter herinnering: we volgen bij de koorrepetitie deze keer een andere aanpak dan anders. Bij wijze van experiment worden de stemgroep-repetities tussen 19.30 en 20.30 uur vervangen door een repetitie met het hele koor, onder leiding van één repetitor. Ervan uitgaande dat iedereen de noten al kent, hebben we zo meer tijd om aan de samenklank te werken. Aan het tweede deel van de repetitie, onder leiding van dirigent Gerrit Maas, verandert niets.
Zangmiddag op zondag 19 januari 2025
Reserveer alvast de datum: op zondagmiddag 19 januari 2025 organiseren we samen met het project L500B300 een Bach-zangmiddag, in de Geertekerk. Iets om naar uit te kijken! Nader bericht over de opzet en het precieze tijdstip volgt na de zomervakantie.